เวชกรรมแผนไทย คือ การตรวจวินิจฉัยโรค เพื่อหาสาเหตุของการเกิดโรคตามหลักการแพทย์แผนไทย โดยจะเริ่มจากการซักประวัติ ตรวจร่างกาย และนำข้อมูลที่ได้มาประมวลผลตามหลักการแพทย์แผนไทย ดังนี้ 

• ธาตุทั้ง 4 ของผู้ป่วย แบ่งออกเป็น ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุลม และธาตุไฟ 
• ฤดูกาล
• วัยที่เปลี่ยนไป แบ่งออกเป็น ปฐมวัย มัชฉิมวัย และปัจฉิมวัย
• สถานที่อยู่อาศัย
• กาลเวลา
• พฤติกรรมที่อาจก่อให้เกิดโรค

คือ การดูแลหญิงตั้งครรภ์ การทำคลอด การดูแลหญิงหลังคลอด รวมทั้งการดูแลทารกแรกเกิด โดยในปัจจุบันนี้ แพทย์แผนไทยมีบทบาทในการทำคลอดน้อยลง แต่เน้นในการดูแลสุขภาพของหญิงหลังคลอดมากขึ้น โดยมีรูปแบบการดูแลหลายประเภท ได้แก่

• การนวด
• การประคบสมุนไพร
• การทับหม้อเกลือ
• การอบสมุนไพร
• การนั่งถ่าน
• การพันผ้าหน้าท้อง
• การบำรุงผิวพรรณ
• การแนะนำด้านอาหารและการปฏิบัติตนด้านอื่น ๆ

คือ การเตรียมยา และ/หรือผลิตยาแผนไทย โดยใช้ทั้งพืชสมุนไพร สัตว์ และธาตุต่าง ๆ สำหรับพืชสมุนไพรนั้นจะใช้รสชาติ 9 รส ในการแบ่งสรรพคุณในการรักษา ได้แก่ 

• รสฝาด เช่น มังคุด กล้วยน้ำว้า รักษาแผลภายในและภายนอก เช่น แผลในกระเพาะอาหาร ท้องเสีย เป็นต้น
• รสหวาน เช่น น้ำผึ้ง ชะเอมเทศ บำรุงผิวหนัง รักษาอาการไอแห้ง
• รสมัน เช่น งา ถั่วลิสง บำรุงกระดูก ข้อต่อ กล้ามเนื้อ และเส้นเอ็น
• รสเมาเบื่อ เช่น กลอย ทองพันชั่ง รักษาแผลแมลงสัตว์กัดต่อย และโรคผิวหนัง
• รสขม เช่น มะระ ฟ้าทะลายโจร บำรุงเลือดและน้ำดี ลดไข้ ลดอาการร้อนในและกระหายน้ำ เพิ่มความอยากอาหาร
• รสเผ็ดร้อน เช่น ขมิ้นชัน ตะไคร้ รักษาอาการท้องอืดท้องเฟ้อ ปวดประจำเดือน แขนขาอ่อนแรง
• รสหอมเย็น เช่น มะลิ ใบเตย บำรุงหัวใจ ตับ และปอด รักษาอาการวิงเวียน ปวดศีรษะ
• รสเค็ม เช่น เกลือ รักษาอาการท้องผูก ไอมีเสมหะ โรคผิวหนัง
• รสเปรี้ยว เช่น มะนาว มะขามป้อม รักษาอาการท้องผูก ไอมีเสมหะ